Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej

ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE

zasiłek stały,
zasiłek okresowy,
zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
pomoc na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki,
świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców,
wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd.

Najczęściej udzielanymi świadczeniami pieniężnymi są:

Zasiłek stały

Zasiłek stały przysługuje:

pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Całkowita niezdolność do pracy oznacza:

całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy, lub o całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji), albo
zaliczenie do I lub II grupy inwalidów, lub
legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (odpowiednie orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności).

Osoba niezdolna do pracy z tytułu wieku to osoba, która osiągnęła wiek emerytalny określony w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1440, z późn.zm.) Maksymalna kwota zasiłku stałego wynosi 645 zł, minimalna – 30 zł. Zasiłek wypłacany jest w wysokości różnicy między kryterium dochodowym a dochodem osoby (lub na osobę w rodzinie).

Zasiłek okresowy

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Zasiłek okresowy ustala się:
– w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 701 zł miesięcznie,
– w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Wprowadzono też dodatkową zasadę ustalającą minimalną kwotę zasiłku jako określony procent różnicy pomiędzy kryterium dochodowym a dochodem osoby lub rodziny. W obu przypadkach wynosi on 50%.

Zasiłek celowy

Wypłacany jest w celu zaspokojenia niezbędnej (konkretnej) potrzeby bytowej. Zasiłek może być przeznaczony na:

koszty zakupu żywności, leków, leczenia,
zakup opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego,
drobne remonty i naprawy w mieszkaniu,
koszty pogrzebu,
bilet kredytowy.

Zasiłek może być również przyznany osobie lub rodzinie, która poniosła straty w wyniku:

zdarzenia losowego,
klęski żywiołowej lub ekologicznej.

W tych przypadkach pomoc może być przyznana niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.

Zasiłek celowy na żywność z Programu „Posiłek w szkole i w domu”

Obecnie można ubiegać się również o zasiłek celowy na zakup posiłku/żywności w ramach Rządowego Programu „Posiłek w szkole i w domu” kryterium dochodowe obowiązujące przy tej pomocy wynosi 150% kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, tj. dla osoby samotnej 1051,50 zł, dla rodziny 792 zł na osobę w rodzinie. Szczególnie pomocy w zakresie dożywiania udziela się::

dzieciom do 7 roku życia,
uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej i ponadgimnazjalnej,
osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym .

Specjalny zasiłek celowy

Jest świadczeniem przyznawanym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Zasiłek celowy specjalny ma charakter uznaniowy, a zatem przyznanie go zależy od okoliczności sprawy oraz środków finansowych będących w dyspozycji Ośrodka na tę formę pomocy

ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE

praca socjalna,
bilet kredytowy,
składki na ubezpieczenie zdrowotne,
składki na ubezpieczenia społeczne,
pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
sprawianie pogrzebu,
poradnictwo specjalistyczne,
interwencja kryzysowa,
schronienie,
posiłek,
niezbędne ubranie,
usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy,
specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
mieszkanie chronione,
pobyt w domu pomocy społecznej.

Najczęściej udzielanymi świadczeniami niepieniężnymi są:

Praca socjalna

Świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Praca socjalna prowadzona jest:
1) z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
2) ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
3) Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny lub projekt socjalny.
4) W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia.
5) Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.

Poradnictwo specjalistyczne

1) Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód;
2) Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów;
3) Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii.
4) Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną,
5) Pomoc w formie poradnictwa specjalistycznego może zostać udzielona w szczególności z powodu: bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zagrożenia trwałości rodziny, ubóstwa, niepełnosprawności, sieroctwa, bezdomności i zagrożenia bezdomnością, przemocy i zagrożenia przemocą w rodzinie lub środowisku klienta, potrzeby ochrony macierzyństwa, wielodzietności, bezrobocia, długotrwałej lub ciężkiej choroby, alkoholizmu lub narkomanii, trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego, klęski żywiołowej lub ekologicznej, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z nadaniem statusu uchodźcy i w związku z udzieleniem ochrony uzupełniającej, potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi.

Interwencja kryzysowa

Interwencja kryzysowa stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobieganie przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej.

W ramach interwencji kryzysowej udzielana jest:
1) natychmiastowa specjalistyczna pomoc psychologiczna,
2) poradnictwo socjalne lub prawne,
3) w sytuacjach uzasadnionych – schronienie do 3 miesięcy,
4) ponadto mamy z małoletnimi dziećmi oraz kobiety w ciąży dotknięte przemocą lub znajdujące się w innej sytuacji kryzysowej mogą w ramach interwencji kryzysowej znaleźć schronienie i wsparcie w domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Do takich domów mogą być również przyjmowani ojcowie z małoletnimi dziećmi albo inne osoby sprawujące opiekę prawną nad dziećmi.

Interwencją kryzysową obejmuje się osoby i rodziny bez względu na posiadany dochód. Wszelka pomoc w ośrodkach interwencji kryzysowej jest świadczona bezpłatnie. Ośrodki Interwencji kryzysowej działają w każdym powiecie. Można się do nich zgłaszać osobiście, istnieje też możliwości telefonicznego umówienia się ze specjalistą. Placówki interwencji kryzysowej współpracują z ośrodkami pomocy społecznej, instytucjami i organizacjami świadczącymi pomoc psychologiczną i psychiatryczną, organizacjami wymiaru sprawiedliwości, prokuraturą, policją, organizacjami pozarządowymi i wyznaniowymi.

Usługi opiekuńcze

1) Pomoc w formie usług opiekuńczych przeznaczona jest dla tych mieszkańców Gminy Wieprz, którzy z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są tej pomocy pozbawieni;

2) Osobom w rodzinie pomoc w zakresie usług opiekuńczych może być przyznana tylko w przypadku, gdy rodzina wspólnie zamieszkała z osobą objętą usługami nie jest w stanie zabezpieczyć pomocy w tym zakresie;

3) Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zalecaną przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem;

4) Ośrodek Pomocy Społecznej w Wieprzu, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia a także wysokość odpłatności za usługi.

5) Wysokość odpłatności za usługi opiekuńcze uzależniona jest od sytuacji rodzinnej osoby oraz jej dochodu lub dochodu na osobę w rodzinie.

W przypadku, gdy dochód nie przekracza kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej to jest: 701 zł w przypadku osoby samotnie gospodarującej i 528 zł w przypadku osoby w rodzinie, usługi opiekuńcze świadczone są nieodpłatnie.